Donkişotluk Nedir? Donkişotluk Yapmak Ne Demektir?

Önce donkişotluk (don quixote) nedir ona bakalım daha sonra donkişotluk yapmak ne demek onu anlayalım. Bu tabir acaba iyi bir şey mi kötü bir şey mi?

Don Quixote, Miguel de Cervantes’in 1605 yılında yazdığı iki ciltlik toplam 900 sayfadan oluşan romanıdır. Daha önce ilk psikolojik romandan bahsetmiştim bu kitap da tarihteki ilk roman olarak da bilinir.

Aslında ‘donkişot‘ olarak değil ‘don kihote‘ şeklinde okunur fakat dilimizde bu şekilde yaygın hale gelmiştir. Roman yıllar içinde; bale, müzikal, tiyatro oyunu ve film olarak da uyarlanmıştır.

Tüm zamanların en çok okunan, en çok farklı dillere çevrilen ve en çok gönderme yapılan romanında. Donkişot kitabının konusu şöyledir. Kendisi savaş ve yoksulluktan dolayı biraz zeka eksikliği yaşayan biridir. Kendisi eski romantik çağların şövalyelerinin yeniden canlanması ve kötülüğü yok etmeleri gerektiğine inanmaktadır.

“Yel değirmenlerine karşı savaşmak” ne demek? Yine bu romandan ortaya çıkan metaforlardan biridir. Çoğunlukla “boşa kürek çekmek, tek başına savaş vermek, başkaları tarafından anlaşılmamak” gibi anlamlar taşır.

Donkişotluk yapmak ne demektir?

Donkişotluk yapmak, gereği yokken yel değirmenlerine karşı savaşan Don Quijote gibi kahramanlık yapanlar için kullanılan bir tabirdir.

Tek başına büyük bir sisteme, kişiye veya kuruma karşı savaşmanın akıllıca olmadığı vurgulanmaktadır. Mesela matematik dersini sevmeyen bir öğrencinin, bu kuruma dava açıp matematik derslerini tedavülden kaldırmaya karar vermesi ve hayatını buna adaması gibi.

Veya çok büyük bir kurumda, sistemde haksızlığa uğradığını düşünen bir kişinin o kuruma, sisteme karşı savaşması, dava açması gibi.

“Gereksiz yere kahramanlık yapmak” ile bağdaşlaşan bir tabirdir “donkişotluk yapmak”.

Cesur mu olmalıyım çekingen mi?

Bir haksızlığa uğradığını düşünen kişi elbette bunun için bir çözüm aramak ister. Bununla ilgili daha önce çekingenliği ve utangaçlığı yenmek isimli bir yazı hazırlamıştım.

Ancak cesur olmak ile çekingen kalmak arasında mantıklı bir karar vererek gerçekçi hamleler yapmak gerekir. Yani donkişotluk yapmak bir sonuç vermektense insanın sadece vaktini boşa harcamasına sebep olabilir.

Bazen sinirlenip öfkelendiğimizde mantıklı düşünmeden hareket edebiliriz. Ki bunun için de “öfkeyle kalkan zararla oturur” diye bir tabir vardır. Sinirlenmek o anda yanlış kararlar verip, yanlış adımlar atmamıza sebep olabilir.

Mantıklı bir şekilde düşünüp, içinde bulunduğumuz durumun çözülebilmesi için ne yaparsak sonuç alabiliriz sorusunu irdelemek ve buna göre uygun alternatifler üretmek gerekebilir.