Stres Nedir? Faydaları Zararları Stresle Nasıl Başa Çıkılır?

Stres Nedir? Faydaları Zararları Stresle Nasıl Başa Çıkılır?

stres nedir

Çağımızın en büyük sorunu stresin faydaları ve zararları neler? Stresten kurtulmanın yolları neler? Stres çok çeşitli nedenlerle gelip yakamıza yapışıyor. Bu nedenler, eşini, bir yakınını kaybetmek, işini kaybetmek, hastalanmak, ameliyat olmak gibi üzücü olaylar yanında sevindirici de olabiliyor, evlenmek, hayalindeki eve taşınmak, okul bitirmek, işinde terfi etmek, emekli olmak.

Gözlemler, aynı olay karşısında farklı kişilerin farklı tepkiler gösterdiğini, bazı kimseler bir olayı daha sakin, daha rahat karşılarken, bazı kimselerin de aynı olaydan dolayı yoğun stres yaşadıklarını gösteriyor. Çünkü hepimizin strese dayanma gücümüz farklı. Bu farkın ana-babalarımızdan kaynaklandığını, yani kalıtımsal olduğunu söyleyen uzmanlar da var.

Stres Nedir?

Stres yaşamda var olabilmek için gerekli. İş yaşamımızda stres olmasa üretici, yaratıcı yanımız da körlenir. Özel yaşamımızda stres olmasa, hiçbir proje yapamayan, hiç kimseyle görüşmeyen, yaşam sevincini yitirmiş kişiler oluruz. Ancak, stres, altından kalkamayacağımız, uyum sağlayamayacağımız boyutlara ulaştığında zararlı strese dönüşür ve bedenimize zarar vermeye başlar.

Stresin zararları nelerdir?

Yorgunluk, ağrılar, uyku bozuklukları, mide-bağırsak rahatsızlıkları, yüksek tansiyon, çarpıntı, kalp krizi, felç, bağışıklık sisteminde zayıflama, deri allerjileri, isteksizlik, yaşamdan zevk alamamak v.b; türlü hastalık ve sıkıntılar stresin zararlarındandır.

stres belirtileri nelerdir

Stresin faydaları nelerdir?

Stres, canlının çevreden gelen her türlü isteğe, tahrike uyum sağlamak için gösterdiği normal tepkidir. Bir aslan, ceylan kokusu aldığında, karnı da açsa, hemen saldırı durumuna geçer. Bu doğal bir stres durumudur ve bu sayede aslan karnını doyurur. Öte yandan ceylan, aslanın kokusunu duyduğunda, o da strese girer, ve kaçma tepkisi gösterir. Ceylanın stresi belki de zamanında kaçıp canını kurtarmasını sağlayabilir.

Strese girince ne olur?

Stres, fiziksel ya da ruhsal olarak aşırı etkisinde kaldığımız, uyum sağlayamadığımız olaylar veya durumlarla karşılaştığımızda ortaya çıkıyor. Stres yaratan bir olay ya da durum karşısında bedenimizde fiziksel ve kimyasal birçok değişiklik oluyor, bir yandan stres hormonlarında aşırı bir artma olurken (adrenalin artışı gibi) bir yandan da kaslarımız geriliyor.

Stres hormonu

stres hormonu

Bedenimizdeki bu hormonal ve kassal değişikliklerin etkisiyle, soluğumuz hızlanıyor, kalbimiz hızlı çarpıyor, sindirim sistemimiz çalışmasını yavaşlatıyor; beynin salgıladığı kimyasallar olan seratonin, noradrenalin ve dopamin azalıyor. Uykumuzu veren seratonin, enerjimizi sağlayan noradrenalin, yaşam sevincini veren dopamin ve dopaminle birlikte, doğal morfin diye adlandırılan endorfin salgısında da azalma olunca, bedenimiz hastalıklara, acılara davetiye çıkarırken, yaşam sevincimizi ve enerjimizi de kaybediyoruz.

Endorfin hormonu

Bu kimyasallar içinde bizi yakıdan ilgilendiren endorfin. Endorfinin bedene salgılanmasına neden olan sistemin hormonal olduğu düşünülüyor. Bazı verilere göre de endorfinin beyinle omuriliğe değin sinir sistemi tarafından kontrol edildiği ve hormonal sistemi etkilediğini üzerine duruluyor. Endorfinin özelliği mutluluk duygusu vermesi ve ağrılara duyarlılığı azaltması. Gevşemek, olumlu olay ve durumlar imgelemek, gülmek, hoş duygular yaşamak, endorfin salgılanmasına neden oluyor.

Öte yandan, spor yaparken, bedenimizin bir yerinde ağrı olduğunda, hamilelikte, aşırı ısıya maruz kalındığında, kaygı yaşandığında da yine endorfin, bu durumlara bedenin katlanmasını sağlamak için, denge unsuru olarak salgılanmaktadır.

Stresten Kurtulmanın Yolları Nelerdir?

stresten kurtulmak

Stresle nasıl başa çıkılır?

Kötü stresle başa çıkabilmek, ağrıları daha az duymak için, relaksoloji tekniklerini kullanarak, bilinçli olarak endorfin salgılayabiliyoruz. Bedenimizde bilinçli endorfin salgılanmasını, 1) gevşeme çalışması ile 2) olumlu olayları, durumları gözümüzün önünde canlandırdığımız imgeleme çalışması ile elde ediyoruz.

Psikolojibilgisi.com | Psikoloji Kişisel Gelişim ve Farkındalık Konularında Bilgi Alabileceğiniz Psikoloji Sitesi